Củ Maca là gì? Tác dụng và bài thuốc hay từ củ sâm Maca

Củ Maca (hay Maca root) còn được gọi với cái tên là nhân sâm Peru. Nó có danh pháp khoa học là Lepidium meyenii. Loài cây này chủ yếu được tìm thấy ở vùng Andes thuộc miền Trung của Peru. Cây sinh trưởng và phát triển ở độ cao trên 4.000 mét.

Cây Maca cao khoảng 20cm, được xếp vào nhóm cây thân thảo. Lá cây mọc xen vào nhau, hoa mọc đơn lẻ hoặc tạo thành từng cụm. Rễ cây phình ro tạo thành củ (khá giống củ sắn) với chiều rộng khoảng 3 – 5cm. Thân củ nằm dọc theo mặt đất và hơi ngắn, đầu có chóp hơi lồi lên, khi nếm thử sẽ có vị ngọt nhẹ. Củ có nhiều màu sắc khác nhau như đen, đỏ hay vàng.

Người dân địa phương cho hay, loại củ này thường được sử dụng để làm dược liệu giúp tăng ham muốn tình dục và khả năng sinh sản đối với nam giới. Tuy nhiên trên thực tế, những tác dụng của củ sâm Maca còn nhiều hơn thế nữa.

Củ Maca (hay Maca root) còn được gọi với cái tên là nhân sâm Peru

Giá trị của cây Maca chính là nằm ở phần rễ phình to tạo thành củ của cây. Trong đó người ta tìm thấy nhiều loại khoáng chất như sắt, đồng… cùng các polyphenol, vitamin (ví dụ như vitamin C), chất xơ, axit amin và cả axit béo. Đây đều là những thành phần có vai trò vô cùng thiết yếu đối với cơ thể con người.

Theo các chuyên gia, 28g bột củ Maca cung cấp hàm lượng các dưỡng chất được khuyến nghị bổ sung mỗi ngày (RDI) với tỷ lệ như sau:

• Calo: 91
• Carbohydrate: 4g
• Protein: 4g
• Chất xơ: 2g
• Chất béo: 1g
• Vitamin C: 133% (RDI)
• Đồng: 85% (RDI)
• Sắt: 23% (RDI)
• Kali: 16% (RDI)
• Vitamin B6: 15% (RDI)
• Mangan: 10% (RDI)

Trang Medicalnewstoday đã đưa ra những bằng chứng cho thấy củ nhân sâm Peru mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe nhờ hàm lượng phong phú các khoáng chất và chất dinh dưỡng:

Giúp kích thích ham muốn tình dục ở nam và nữ

Như đã nói ở trên, nhân sâm Peru được người dân địa phương coi như “thần dược” giúp tăng cường sức khỏe tình dục, cải thiện ham muốn ở nam và nữ. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, loại củ này có chứa maca p-methoxybenzyl isothiocyanate – một hợp chất đặc biệt có công dụng tăng cường hoạt động sinh lý.

Khi tiến hành thử nghiệm trên củ nhân sâm Peru, các nhà khoa học người Trung Quốc và Peru đã phát hiện thấy sau 2 – 3 tuần ăn nhân sâm, cả chuột đực và chuột cái đều có nhu cầu tìm bạn tình cao hơn. Kết quả tương tự cũng lặp lại khi thực hiện nghiên cứu lâm sàng trên người.

Sâm Maca giúp kích thích ham muốn tình dục ở nam và nữ

Tăng cường sức khỏe sinh sản của nam giới

Từ những thí nghiệm trên, ngoài việc chuột đực và chuột cái muốn gặp nhau thì số lượng tinh trùng mà chuột đực tạo ra cũng tăng lên sau mỗi ngày. Điều này cũng gặp ở người và các động vật khác sử dụng sâm Maca. Khi đó, cơ thể sẽ có sự gia tăng hormone testosterone, từ đó khiến cho số lượng tinh trùng tăng lên, đồng thời khả năng di chuyển của tinh trùng và ham muốn tình dục cũng được cải thiện.

Giảm thiểu các biểu hiện của mãn kinh

Khi sử dụng củ nhân sâm Peru, những phụ nữ mãn kinh tham gia nghiên cứu đã nhận thấy các triệu chứng mãn kinh được giảm thiểu rõ rệt. Cơ thể được điều hòa tốt hơn, giảm tình trạng khô âm đạo, bốc hỏa, nóng bừng…

Củ nhân sâm Peru còn chứa hợp chất có khả năng điều chỉnh nồng độ hormone estrogen ở nữ giới. Ngoài ra khi tiến hành nghiên cứu trên chuột, các chuyên gia còn phát hiện ra rằng loại củ này có công dụng bảo vệ và tăng cường sức khỏe xương khớp. Đây là tác dụng vô cùng quan trọng đối với những phụ nữ bị loãng xương ở thời kỳ mãn kinh.

Cải thiện tâm trạng

Phụ nữ trong giai đoạn mãn kinh thường có tâm trạng không ổn định, thường xuyên cảm thấy khó chịu, buồn bực. Trong củ Maca người ta tìm thấy rất nhiều flavonoid – một hợp chất có khả năng tái cân bằng estrogen trong cơ thể nữ giới. Flavonoid không chỉ là chất chống oxy hóa mà còn giúp cải thiện tâm trạng.

Năm 2018, một nhóm phụ nữ đã tham gia vào nghiên cứu về công dụng của nhân sâm Peru trong vòng 12 tuần. Những người tham gia được chia thành 2 nhóm, 1 nhóm nhận được giả dược và nhóm còn lại sử dụng 3,5g bột nhân sâm Peru hàng ngày. Kết quả là những phụ nữ nhận được bột Maca có sự cải thiện về tình trạng trầm cảm, lo lắng và rối loạn chức năng tình dục.

Củ Maca có công dụng cải thiện tâm trạng ở phụ nữ mãn kinh

Tăng cường trí nhớ và khả năng tập trung

Nhân sâm Peru có đến 23 axit béo, 12 khoáng chất, 10 vitamin, nhiều loại axit amin cũng như một số glucosinolates. Những chất này có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc cải thiện trí não, tăng cường khả năng tập trung.

Vào năm 2011, các nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu đối với 80 người đàn ông Trung Quốc sử dụng Maca thường xuyên. Kết quả cho thấy tốc độ học tập của họ tăng gần 15% và trí nhớ tăng 10%. Đặc biệt, công dụng này được biểu hiện rõ nhất khi sử dụng Maca đen.

Có 3 cách thức sử dụng nhân sâm Peru, đó là:

• Ăn trực tiếp hoặc làm nguyên liệu chế biến món ăn: Nhân sâm Peru có thể ăn sống hoặc nghiền thành bột làm bánh, nấu cháo, làm caramen, sinh tố… Bên cạnh đó, Maca đỏ còn được hầm với móng giò heo, sườn heo hoặc thịt gà trong khoảng 40 – 60 phút.
• Hãm trà: Nhân sâm Peru phơi khô rồi nghiền bột hoặc thái thành từng lát mỏng. Khi pha với nước sôi, bạn sẽ có tách trà Maca thơm ngon. Nên dùng từ 5 – 10g mỗi ngày.
• Ngâm rượu: Sơ chế sạch 500g củ Maca sau đó ngâm chung với 5l rượu 45 độ. Chờ trên 20 ngày là có thể dùng được. Mỗi ngày bạn chỉ nên uống 15 – 30ml rượu, uống từ 2 – 3 lần sau ăn.

Nhân sâm Peru có thể dùng để ăn trực tiếp, hãm trà hoặc ngâm rượu

Củ nhân sâm Peru khi được kết hợp với các vị thuốc khác có thể giúp điều trị chứng khó ngủ, đau lưng mỏi gối, tiểu đêm nhiều lần, hiếm muộn, tinh trùng yếu, xuất tinh sớm, liệt dương, yếu sinh lý, cơ thể mệt mỏi, suy nhược…

Thành phần nguyên liệu

40g củ Maca, 40g đỗ trọng, 30g hà thủ ô, 30g hoàng kỳ, 30g đương quy, 30g đẳng sâm, 30g dâm dương hoắc, 30g nhục thung dung, 30g ba kích thiên, 30g lộc nhung, 20g đông trùng hạ thảo.

Bổ sung thêm 20g bổ cốt chỉ, 20g cam thảo, 40g đại táo, 20g cúc hoa, 30g sa uyển tử, 40g thỏ ty tử, 30g kim anh tử, 20g kỷ tử, 20g khiếm thực, 30g hoài sơn, 30g đan sâm, 30g sơn thù du, 40g thục địa hoàng, 30g tỏa dương, 20g toan táo nhân, 40g kê huyết đằng, 30g ngưu tất.

Cách thực hiện và sử dụng

Ngâm các vị thuốc trên với 6l rượu trắng 45 – 50 độ, sau 30 ngày trở lên là có thể sử dụng được. Khi dùng bạn có thể pha chế thêm một chút đường phèn để làm giảm vị đắng của thuốc. Loại rượu ngâm này có thể dùng được cho cả nam và nữ, tuy nhiên mỗi ngày chỉ nên dùng 20 – 30ml, chia làm 2 – 3 lần.

Những đối tượng cần lưu ý

Những đối tượng nhạy cảm nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng nhân sâm Peru: Người bị dị ứng, người gặp vấn đề về tuyến giáp, người nhạy cảm với estrogen, phụ nữ đang trong thai kỳ và cho con bú, trẻ em và người bệnh đang điều trị y tế.

Một số tác dụng phụ của củ Maca

Khi sử dụng sâm Peru, bạn có thể gặp phải các tác dụng phụ sau đây:

• Cảm giác khó chịu, khó ngủ nếu dùng trước 2 giờ chiều hoặc dùng buổi sáng
• Thừa năng lượng hoặc bồn chồn
• Dạ dày khó chịu
• Nhịp tim nhanh, ợ nóng, nóng ran, khó tiêu, cao huyết áp

Nếu nhận thấy những biểu hiện nêu trên, bạn cần giảm liều lượng sử dụng để cơ thể dần thích ứng với nhân sâm

Với những công dụng tuyệt vời của mình, củ Maca đã và đang được nhiều người ưa chuộng sử dụng. Bạn đừng quên theo dõi website thường xuyên để cập nhật thêm kiến thức về các loại thảo dược khác nhé.