Mãng cầu xiêm là gì? Giá trị dinh dưỡng và lưu ý khi ăn mãng cầu gai

Mãng cầu xiêm còn có nhiều tên gọi khác như na gai, na Xiêm, mãng cầu gai… với danh pháp khoa học là Annona muricata. Cây mãng cầu có nguồn gốc từ khu vực Trung Mỹ (vùng Caribe, Cuba, Mexico…) và vùng phía bắc Nam Mỹ (Venezuela, Ecuador, Peru, Colombia, Brasil). Ngoài ra, loài cây này cũng xuất hiện tại Uganda, Somalia và Mozambique. Hiện nay, một số quốc gia tại Thái Bình Dương và Đông Nam Á cũng trồng loài cây này.

Cây mãng cầu gai cao từ 3 - 10m, lá mọc rậm và màu đậm, xanh quanh năm, bề mặt không có lông. Hoa mọc ở thân cây và có màu xanh. Quả mãng cầu xiêm có kích cỡ lớn, trọng lượng có thể lên tới 6,8kg với vỏ ngoài có gai mềm bao phủ. Loài cây này sinh sống tại những nơi có mùa Đông không quá lạnh và độ ẩm cao. Nhiệt độ thấp hơn 5 độ C có thể khiến lá cùng các nhánh nhỏ hỏng, dưới 3 độ C thì cây sẽ chết.

Mãng cầu xiêm còn có nhiều tên gọi khác như na gai, na Xiêm, mãng cầu gai…

Thành phần dinh dưỡng

Những công dụng của mãng cầu xiêm đến từ những thành phần dinh dưỡng đa dạng có trong loại quả này. Trong đó nổi bật là chất xơ, các loại vitamin và khoáng chất. Cụ thể, mỗi 100g mãng cầu gai chứa:

• 1g Protein
• 16,8g Carb
• 3,3g Chất xơ
• 34% Vitamin C
• 8% Kali
• 5% Magie
• 5% Thiamine

Bên cạnh đó, trong mãng cầu gai cũng chứa hàm lượng nhỏ sắt, folate, riboflavin và niacin. Đặc biệt, loại quả này cũng cung cấp nhiều chất chống oxy hóa giúp bảo vệ các tế bào trong cơ thể khỏi các tác nhân gây ung thư, bệnh tim mạch…

Mãng cầu xiêm chứa bao nhiêu calo?

Mặc dù sở hữu hàm lượng chất xơ và dưỡng chất vô cùng dồi dào nhưng quả mãng cầu gai lại chứa rất ít calo. Cứ 100g mãng cầu gai chỉ có khoảng 66 Kcal.

Bí quyết chọn mãng cầu xiêm ngon và bổ dưỡng

Mãng cầu gai ngon là những quả có vỏ ngoài màu vàng nhạt hoặc tươi xanh. Bạn nên ưu tiên lựa chọn quả có mắt gai lớn, cách xa nhau. Khi ấn vào quả thấy có độ chín mềm.

Tránh mua những quả mãng cầu gai có gai nhỏ và dài nhọn, vỏ ngoài xỉn màu. Ngoài ra, những quả khi ấn tay vào thấy chỗ cứng chỗ mềm thường là bị ủ thuốc hoặc chín ép.

Cách lựa chọn mãng cầu xiêm ngon, chứa hàm lượng dinh dưỡng cao

Chống viêm, ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh mãn tính

Khi tiến hành nghiên cứu trong ống nghiệm, các nhà khoa học đã nhận thấy mãng cầu gai chứa nhiều chất chống oxy hóa vô cùng phong phú. Nổi bật nhất là Anthraquinon, Flavonoid, Phytosterol, Saponin, Tannin… Những chất chống oxy hóa có tác dụng phòng tránh những tổn thương tế bào, hạn chế nguy cơ mắc các căn bệnh mãn tính.

Những thử nghiệm trên chuột cũng cho thấy hàm lượng chất chống oxy hóa đa dạng còn mang đến cho mãng cầu gai công dụng giảm đau, chống viêm, chặn các thụ thể đau.

Phòng ngừa và tiêu diệt các tế bào ung thư

Khi tiến hành nghiên cứu trong ống nghiệm, người ta đã nhận thấy chiết xuất từ mãng cầu gai giúp làm giảm kích thước khối u. Bên cạnh việc tiêu diệt các tế bào ung thư, chiết xuất của loại quả này còn góp phần cải thiện hiệu quả của hệ miễn dịch. Nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng mãng cầu gai có thể dùng làm liệu pháp hỗ trợ điều trị ung thư tuyến tụy. Các nhà khoa học cũng đã phát hiện mãng cầu gai có thể ngăn chặn sự sản sinh và tăng trưởng của tế bào bệnh bạch cầu.

Tăng cường chức năng hệ tiêu hóa

Mãng cầu xiêm là nguồn cung cấp chất xơ rất dồi dào, vì vậy loại quả này rất tốt cho hệ tiêu hóa. Ăn mãng cầu gai sẽ giúp kích thích sự co bóp của nhu động ruột, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để các lợi khuẩn đường ruột phát triển.

Nếu gặp tình trạng đầy hơi, khó tiêu, bạn hãy tăng cường sử dụng mãng cầu gai trong thực đơn mỗi tuần. Khi đó các vấn đề về tiêu hóa sẽ được cải thiện rõ rệt nhờ bởi các protein và chất béo được cơ thể hấp thụ tốt hơn với sự trợ giúp của các dưỡng chất trong mãng cầu gai.

Mãng cầu có tác dụng gì? Ăn mãng cầu xiêm giúp cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa

Nâng cao hệ miễn dịch

Một tác dụng của quả mãng cầu gai khác đó là tăng cường hệ miễn dịch. Chiết xuất từ quả mãng cầu gai trong ống nghiệm đã được kết luận là có thể chống lại các vi khuẩn gây sâu răng, nướu răng, bệnh tả cũng như vi khuẩn tụ cầu Staphylococcus.

Kiểm soát đường huyết

Những dưỡng chất có trong mãng cầu gai giúp ổn định lại lượng đường trong máu. Điều này đã được chứng minh qua nghiên cứu được thực hiện trong 2 tuần trên chuột mắc tiểu đường. Một thử nghiệm khác đã chỉ ra rằng lượng đường huyết của vật thí nghiệm giảm tới 75% khi sử dụng chiết xuất mãng cầu gai.

Ăn mãng cầu có tốt không? Ăn mãng cầu gai hỗ trợ kiểm soát lượng đường huyết

Những ai không nên ăn mãng cầu xiêm?

Nếu ăn quá nhiều trong thời gian dài, mãng cầu gai có thể khiến cho gan hoặc thận bị nhiễm độc. Do đó những nhóm đối tượng dưới đây cần thận trọng trước khi tiêu thụ mãng cầu gai và một số sản phẩm có thành phần từ mãng cầu gai:

• Người đang mắc các căn bệnh về thận, gan
• Người mắc huyết áp cao hoặc đang sử dụng các loại thuốc ổn định huyết áp
• Người bị bệnh tiểu đường
• Thai phụ hoặc phụ nữ đang cho con bú
• Người mắc chứng thiếu tiểu cầu máu

Một số tác dụng phụ từ quả mãng cầu gai

Ngày nay trên thị trường có không ít các sản phẩm được quảng bá là chiết xuất mãng cầu gai với các công dụng bị thổi phồng. Trên thực tế, những sản phẩm này đều không được quản lý và cấp phép bởi Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA).

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng mãng cầu gai có thể gây nhiễm độc khi sử dụng liều lượng lớn. Cụ thể, nếu dùng quá liều loại quả này có thể dẫn đến các biểu hiện tương tự như bệnh Parkinson:

• Cơ bắp co cứng
• Tâm trạng thay đổi thất thường
• Chuyển động chậm chạp
• Chuyển động của mắt có vấn đề
• Dáng đi và khả năng thăng bằng gặp khó khăn

Ngoài ra, một số hợp chất có trong mãng cầu gai cũng có thể làm giảm hiệu quả của các loại thuốc điều trị tiểu đường và huyết áp. Vì vậy tốt nhất là bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng chiết xuất mãng cầu xiêm.

Hướng dẫn ăn quả mãng cầu xiêm đúng cách

• Không nên ăn khi bụng rỗng: Mãng cầu gai có vị chua cùng hàm lượng cao vitamin C. Vì vậy nó sẽ khiến axit dạ dày tăng cao và gây cồn cào, xót ruột.
• Hạn chế ăn vào buổi tối: Trong mãng cầu gai có nhiều vitamin C. Do đó nếu ăn loại quả này vào buổi tối ngay trước khi đi ngủ thì rất có thể bạn sẽ gặp khó khăn trong việc chìm vào giấc ngủ.
• Nhai kỹ khi ăn: Do chứa lượng chất xơ dồi dào, mãng cầu gai cần được nhai thật kỹ để dạ dày có thể dễ dàng tiêu hóa.

Một số lưu ý khi ăn mãng cầu xiêm

Với những công dụng tuyệt cho sức khỏe cùng hương vị thơm ngon, mãng cầu xiêm đã và đang trở thành loại trái cây mùa hè ưa thích của nhiều người. Mong rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về quả mãng cầu gai và cách sử dụng phù hợp để nhận được những lợi ích tối đa cho sức khỏe.