Phân tử mRNA: Bước đột phá trong tương lai

Axit ribonucleic thông tin - mRNA, được xác định lần đầu tiên vào năm 1961. Đúng như tên gọi của nó, mRNA cung cấp thông tin - cho các tế bào tạo ra các protein cần thiết cho các chức năng của cơ thể. Các nhà khoa học nhận ra rằng việc điều chỉnh trên phân tử này có thể có các ứng dụng y tế đáng kể. Họ đã mất nhiều năm để tìm ra một phân tử mRNA tổng hợp và tìm ra cách thành công đưa phân tử này vào tế bào của con người. Vào năm 2019, các nhà khoa học đã gần hoàn thiện nền tảng, tiến hành các thử nghiệm lâm sàng đối với vắc xin mRNA phòng bệnh dại, vi rút Zika và cúm, cùng các bệnh khác. Khi đại dịch xảy ra, công nghệ đã sẵn sàng để đáp ứng nhu cầu cấp thiết của nhân loại.

Vắc xin mRNA hoạt động bằng cách hướng dẫn các tế bào tạo ra một đoạn protein virus vô hại - trong trường hợp của SARS-CoV-2 là protein gai (spike protein) sẽ huấn luyện cơ thể chúng ta để tạo ra phản ứng miễn dịch. Về cơ bản, protein hoạt động như một “giá đỡ” cho vi rút, giúp hệ thống miễn dịch của chúng ta nhanh chóng nhận ra nó và chống lại sự lây nhiễm nếu tiếp xúc.

Khi các đột biến của virus - và protein đặc trưng của nó - xuất hiện, các nhà khoa học chỉ cần điều chỉnh "hướng dẫn" của phân tử mRNA để tạo ra một phiên bản vắc-xin - một quá trình có thể hoàn thành trong vài tuần.

Ngược lại, vắc xin truyền thống dựa vào việc sử dụng một phiên bản vi rút bất hoạt hoặc làm suy yếu để kích hoạt phản ứng miễn dịch; và các nhà khoa học có thể mất hàng tháng để phân lập vi rút, phát triển và tạo ra mẫu họ cần để thử nghiệm lâm sàng.

Phương pháp mRNA được kỳ vọng sẽ nhanh và linh hoạt hơn so với công nghệ trước đây, nhưng về hiệu quả của các loại vắc-xin này vẫn còn chưa chắc chắn. Tuy nhiên, dữ liệu từ các thử nghiệm lâm sàng và sau đó là trong dân số nói chung, đã chứng minh rõ ràng sức mạnh bảo vệ của họ chống lại vi rút gây ra COVID-19.

Công nghệ mRNA hiện đang được xem xét cho nhiều mục đích tiềm năng. Ví dụ, các nhà khoa học đang nghiên cứu phát triển một loại vắc-xin được gọi là “toàn thể”. Với phương pháp này, họ sẽ đóng gói nhiều phân tử mRNA riêng biệt lại với nhau trong một loại vắc xin, mã hóa cho các protein từ virus và tất cả các biến thể đã biết của nó. mRNA cũng có thể được tận dụng cho những đổi mới như phương pháp điều trị ung thư được cá nhân hóa, trong đó phân tử mRNA tùy chỉnh được tạo ra, dựa trên cấu trúc di truyền của khối u, để củng cố phản ứng miễn dịch của cá nhân.

Sự thành công của vắc-xin mRNA cũng đã thúc đẩy các nhà khoa học nghiên cứu các loại RNA khác. Các nhà nghiên cứu - bao gồm cả Stanford Medicine - đang tiến hành các nghiên cứu chuyên sâu từ quá trình lão hóa của con người đến sự phát triển của não bộ,...

Nguồn: Lloyd Minor - Đại học Y khoa Stanford

Biên dịch: Dược sĩ Lư Nguyễn Cẩm San