Dị ứng khoai tây: Biểu hiện, cách phòng tránh
Ngày cập nhật
BS.CKI TRƯƠNG VĨNH THÁI
Đã kiểm duyệt ngày 08/03/2024
Chuyên khoa: Đa khoa-Nội tổng quát-Thận tiết niệu
1. Thông tin cơ bản
Mặc dù dị ứng do khoai tây không phổ biến nhưng nó vẫn có thể ảnh hưởng đến cả trẻ em và người lớn ở mọi độ tuổi. Người bị dị ứng với khoai tây sẽ trải qua một phản ứng tức thì khi tiếp xúc với khoai tây tươi hoặc đã qua chế biến. Hệ thống miễn dịch trong cơ thể của họ sẽ nhận biết các thành phần như protein, alkaloid và các hợp chất khác trong khoai tây như những tác nhân có khả năng gây hại.
Trong quá trình cố gắng ngăn chặn sự xâm nhập của những hợp chất gây hại này, cơ thể bắt đầu sản xuất histamine và kháng thể quá mức. Điều này có thể dẫn đến các phản ứng dị ứng từ nhẹ như ngứa da, sưng môi, đỏ mắt đến nghiêm trọng hơn như ngứa ngạt, khó thở và nổi mề đay. Thậm chí, dị ứng khoai tây cũng có thể gây ra phản ứng sốc phản vệ, một tình trạng nguy hiểm đe dọa tính mạng do sự giãn nở mạnh của mạch máu và giảm áp lực máu.
Vì vậy, tình trạng dị ứng với khoai tây có thể biểu hiện từ nhẹ đến nghiêm trọng và có khả năng ảnh hưởng đến da, hệ hô hấp và hệ tiêu hóa. Để phát hiện và kiểm soát được tình trạng này, việc thực hiện các xét nghiệm dị ứng và tư vấn từ các chuyên gia y tế là cực kỳ quan trọng. Đặc biệt đối với những người có tiền sử dị ứng hoặc triệu chứng tương tự.
Phản ứng dị ứng từ nhẹ như ngứa da, sưng môi, đỏ mắt đến nghiêm trọng hơn như ngứa ngạt, khó thở và nổi mề đay
2. Các triệu chứng của dị ứng khoai tây là gì?
Dị ứng với khoai tây có thể gây phản ứng ngay khi tiếp xúc, nhưng cũng có thể sau đó vài giờ hoặc thậm chí vài ngày. Chế biến khoai tây có thể làm da tay bạn sưng đỏ và thậm chí khi thử thức ăn chứa khoai tây, môi có thể ngứa và sưng. Các phản ứng có thể thay đổi từ nhẹ đến nghiêm trọng và cần tránh tiếp xúc để kiểm soát tình trạng dị ứng.
Một số triệu chứng điển hình khi dị ứng khoai tây như:
- Hắt xì
- Sổ mũi
- Mắt chảy nước, sưng hoặc ngứa
- Khó thở
- Ngứa ran trên môi
- Tim đập loạn nhịp
- Thở khò khè
- Nôn mửa
- Bệnh tiêu chảy
- Tụt huyết áp
- Phát ban
- Sưng miệng, lưỡi hoặc cổ họng
- Đau hoặc ngứa cổ họng
- Ngứa da hoặc phát ban giống như bệnh chàm
- Sốc phản vệ
Khi bị dị ứng với khoai tây, bạn có thể bị ngứa da hoặc phát ban
3. Các yếu tố rủi ro và thực phẩm phản ứng chéo
Khoai tây, một loại thực phẩm phổ biến và quen thuộc trong nhiều món ăn, thuộc họ thực vật Solanaceae, còn được biết đến với tên gọi "nightshade". Họ thực vật này gồm nhiều loại rau và thực vật, đa dạng về hình dáng và tính chất. Tuy nhiên, nếu bạn dị ứng với khoai tây, nhiều khả năng bạn cũng sẽ xuất hiện những phản ứng tương tự với các loại thực phẩm thuộc họ này.
Những loại có khả năng gây dị ứng khác bao gồm:
- Cà chua
- Cà tím
- Thuốc lá
- Ớt, ớt chuông và pimientos
- Gia vị như mảnh ớt đỏ, ớt cayenne và ớt bột
- Quả Goji
Một hiện tượng khác liên quan đến dị ứng là tương tác phản ứng chéo. Đây là sự tương tác giữa các chất gây dị ứng trong các loài thực vật khác nhau. Điều này khiến cho người bị dị ứng với một loại thực phẩm cũng phản ứng với những thực phẩm khác thuộc họ tương tự. Chẳng hạn, nếu bạn dị ứng với phấn hoa cây bạch dương, có khả năng bạn cũng sẽ có các triệu chứng dị ứng khi tiếp xúc khoai tây tươi. Ngoài ra, tương tác phản ứng chéo cũng có thể xuất hiện với các yếu tố khác như phấn hoa cỏ, chất nhựa mủ cao su và khoai tây đã nấu chín.
Nếu bạn dị ứng với khoai tây, rất có thể bạn cũng sẽ dị ứng với các loại thực phẩm trong cùng họ
4. Biến chứng có thể xảy ra không?
Khi bạn bị dị ứng với khoai tây, các triệu chứng thường có thể kiểm soát được bằng thuốc. Tuy nhiên cũng có khả năng xuất hiện tình trạng nghiêm trọng gọi là sốc phản vệ, có thể đe dọa đến tính mạng. Sốc phản vệ có thể bắt đầu với những biểu hiện dị ứng nhẹ như nghẹt mũi, chảy nước mắt hoặc phát ban… Mặc dù phần lớn các triệu chứng dị ứng không phát triển thành sốc phản vệ nhưng việc theo dõi cẩn thận vẫn rất cần thiết. Sốc phản vệ đòi hỏi phải có sự can thiệp y tế ngay lập tức và cần được xem xét kỹ lưỡng để bảo vệ tính mạng, thông qua việc tham vấn chuyên gia y tế và sử dụng các loại thuốc thích hợp.
Các triệu chứng khác của sốc phản vệ có thể xuất hiện:
- Da đỏ bừng hoặc nhợt nhạt
- Sưng ở cổ họng
- Sưng lưỡi
- Khó thở
- Buồn nôn
- Nôn mửa
- Tiêu chảy
- Chóng mặt
- Lú lẫn
- Ngất xỉu
- Cảm giác nóng khắp cơ thể
- Mạch đập nhanh, yếu
Khi bạn bị dị ứng với khoai tây, các triệu chứng thường có thể kiểm soát được bằng thuốc.
5. Khoai tây có thể xuất hiện ở đâu?
Nếu bạn bị dị ứng với khoai tây, bạn sẽ cần phải đọc thông tin để tìm hiểu vì khoai tây được sử dụng để chế biến rất nhiều món ăn. Chẳng hạn như:
- Trong các món súp hoặc hầm, khoai tây khô hoặc đã nấu chín thường được sử dụng để làm tăng độ đặc của các món ăn.
- Bột khoai tây có khả năng thay thế bột mì trong sản xuất thực phẩm đóng gói.
- Tinh bột khoai tây thường được sử dụng để sản xuất một loạt các sản phẩm khác nhau, trong đó có cả một số loại kẹo.
- Tinh bột khoai tây cũng có thể xuất hiện trong phô mai vụn cùng với các thành phần khác.
- Không chỉ giới hạn ở lĩnh vực ẩm thực, khoai tây còn được sử dụng để sản xuất nhiều loại vodka.
- Khoai tây có thể xuất hiện trong các loại thuốc thảo dược nhằm giảm đau dạ dày hoặc làm giảm viêm da và vết mủ trong các phương pháp điều trị tại chỗ.
Nếu bạn gặp dị ứng với khoai tây, hãy chú ý kiểm tra kỹ danh sách thành phần các loại thuốc không kê đơn và sản phẩm bổ sung từ thảo dược mà bạn sử dụng. Đồng thời, nên yêu cầu dược sĩ ghi nhận thông tin về dị ứng của bạn trong hồ sơ để đảm bảo an toàn khi sử dụng các sản phẩm y tế.
6. Khi nào cần gặp bác sĩ?
Phản ứng dị ứng có thể biểu hiện từ dấu hiệu nhẹ đến nguy hiểm tính mạng. Các bác sĩ sẽ đề xuất liệu trình điều trị và phác đồ hành động để giảm hoặc loại bỏ triệu chứng dị ứng. Khi các triệu chứng như kích ứng da, phát ban hoặc cảm giác tương tự cảm lạnh xuất hiện, có thể đề nghị sử dụng các loại thuốc chống histamine không cần kê đơn từ các chuyên gia y tế. Những loại thuốc này đóng vai trò làm giảm viêm nhiễm và giảm triệu chứng đau, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình hồi phục.
Trong tình huống mà triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn hoặc đã từng trải qua cơn sốc phản vệ trước đó, bác sĩ có thể đề xuất việc sử dụng EpiPen. EpiPen là một thiết bị tự tiêm tự động cung cấp adrenaline - loại hoocmon thiết yếu cho quá trình tự vệ của cơ thể. Việc sử dụng EpiPen có khả năng ngăn chặn kịp thời các phản ứng dị ứng nghiêm trọng bằng cách cung cấp adrenaline trực tiếp vào cơ thể.
Phản ứng dị ứng với khoai tây có thể biểu hiện từ dấu hiệu nhẹ đến nguy hiểm tính mạng
7. Quan điểm
Hãy chủ động kiểm soát tình trạng dị ứng với khoai tây bằng cách làm quen với các thực phẩm chứa thành phần khoai tây, đặc biệt khi nấu ăn hoặc sử dụng các sản phẩm đóng gói. Luôn yêu cầu thông tin về thành phần khi dự tiệc và tránh sử dụng nếu không chắc chắn.
Hiểu rõ về tình trạng dị ứng của cơ thể để tránh sơ chế khoai tây nếu dị ứng với khoai tây tươi và cẩn trọng với khả năng phản ứng chéo. Kiểm soát dị ứng đòi hỏi sự cảnh giác và cập nhật kiến thức liên tục để duy trì cuộc sống khỏe mạnh và an toàn.
8. Kết luận
Việc có bị dị ứng khoai tây hay không là một vấn đề cá nhân và phụ thuộc vào từng trường hợp. Mặc dù dị ứng khoai tây không phổ biến nhưng vẫn có khả năng xảy ra. Nếu xuất hiện ngứa, sưng, khó thở, hoặc tiêu chảy, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để xác định liệu có phải dị ứng hay không để bảo đảm tốt cho sức khỏe nhé.
Đánh giá bài viết này
(4 lượt đánh giá).Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm